Νευροφλεγμονώδεις Οδοί στην Παθογένεια της Σχιζοφρένειας: Ο Ρόλος της Μικρογλοίας
Συγγραφέας: Dr. Δημήτριος Γ. Κίμογλου
Certified in Immuno-Oncology/Precision Oncology & Cancer Genomics (Harvard Medical School), Neuroscience/Neurogenetics (Harvard, EPFL), Counseling Psychology – RQF Level 7 UK
Τα τελευταία χρόνια έχει αναδυθεί μια νέα κατανόηση της σχιζοφρένειας ως νευροαναπτυξιακής διαταραχής με σημαντική φλεγμονώδη συνιστώσα. Οι μικρογλοιακά κύτταρα, τα κύρια ανοσοκύτταρα του κεντρικού νευρικού συστήματος, φαίνεται να διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στην παθογένεια της νόσου μέσω διαταραγμένων φλεγμονωδών διεργασιών.
Η σχιζοφρένεια χαρακτηρίζεται από μια κατάσταση χρόνιας νευροφλεγμονής χαμηλού βαθμού, η οποία εκδηλώνεται με αυξημένα επίπεδα προφλεγμονωδών κυτοκινών στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό και στον ορό των ασθενών. Αυτή η φλεγμονώδης κατάσταση δεν είναι απλώς συνέπεια της νόσου, αλλά φαίνεται να αποτελεί έναν από τους βασικούς παθογενετικούς μηχανισμούς.
Η ενεργοποίηση της μικρογλοίας στη σχιζοφρένεια ακολουθεί ένα διακριτό πρότυπο που διαφέρει από εκείνο των κλασικών νευροεκφυλιστικών νόσων. Αντί για εστιακή ενεργοποίηση σε περιοχές νευρικής βλάβης, παρατηρείται διάχυτη μικρογλοιακή ενεργοποίηση που επηρεάζει κρίσιμες περιοχές για τη γνωσιακή λειτουργία, όπως ο προμετωπιαίος φλοιός και ο ιππόκαμπος.
Οι μοριακοί μηχανισμοί που διέπουν αυτή την ανώμαλη μικρογλοιακή ενεργοποίηση περιλαμβάνουν δυσλειτουργίες στα μονοπάτια του toll-like receptor και στην παραγωγή του συμπληρώματος. Ιδιαίτερα, η υπερέκφραση της C4A, ενός συστατικού του συστήματος του συμπληρώματος, έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης σχιζοφρένειας.
Η συναπτική “κλάδευση” που μεσολαβείται από τη μικρογλοία αποτελεί έναν ιδιαίτερα ενδιαφέροντα μηχανισμό. Κατά την εφηβεία, περίοδο κρίσιμη για την εμφάνιση της σχιζοφρένειας, η μικρογλοία φυσιολογικά απομακρύνει περιττές συνάψεις για τη βελτιστοποίηση των νευρικών κυκλωμάτων. Στη σχιζοφρένεια, αυτή η διαδικασία φαίνεται να είναι υπερβολική, οδηγώντας σε απώλεια σημαντικών συναπτικών συνδέσεων.
Η αλληλεπίδραση μεταξύ γενετικής προδιάθεσης και περιβαλλοντικών παραγόντων στην ενεργοποίηση της μικρογλοίας παρέχει μια εξήγηση για την ετερογένεια της νόσου. Λοιμώξεις κατά την περιγεννητική περίοδο, ψυχοκοινωνικό στρες και χρήση ουσιών μπορούν να “προνήσουν” τη μικρογλοία, καθιστώντας την υπερευαίσθητη σε μετέπειτα φλεγμονώδη ερεθίσματα.
Οι θεραπευτικές επιπτώσεις αυτών των ευρημάτων είναι σημαντικές. Αντιφλεγμονώδη φάρμακα και ειδικοί αναστολείς της μικρογλοιακής ενεργοποίησης εξετάζονται ως δυνητικές θεραπευτικές προσεγγίσεις. Ωστόσο, η πρόκληση έγκειται στην επιλεκτική αναστολή της παθολογικής ενεργοποίησης χωρίς τη διαταραχή των φυσιολογικών νευροπροστατευτικών λειτουργιών της μικρογλοίας.
Η ανάπτυξη βιοδεικτών βασισμένων στη νευροφλεγμονή θα μπορούσε να επιτρέψει την πρώιμη διάγνωση και παρακολούθηση της νόσου. Η χρήση προηγμένων τεχνικών νευροαπεικόνισης για την ανίχνευση μικρογλοιακής ενεργοποίησης in vivo αποτελεί ένα πολλά υποσχόμενο ερευνητικό πεδίο.
Σημείωση Πνευματικών Δικαιωμάτων
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναπαραγωγή, αντιγραφή, διανομή ή δημοσίευση οποιουδήποτε μέρους των παρόντων ερευνητικών εργασιών χωρίς την προηγούμενη γραπτή άδεια του συγγραφέα Dr. Δημήτριου Γ. Κίμογλου.
Οι παρούσες επιστημονικές δημοσιεύσεις αποτελούν αποκλειστική πνευματική ιδιοκτησία του συγγραφέα και προστατεύονται από τους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Κάθε μη εξουσιοδοτημένη χρήση, αναπαραγωγή ή διανομή συνιστά παραβίαση των πνευματικών δικαιωμάτων και μπορεί να επισύρει νομικές κυρώσεις.
Ειδική Διάταξη για Ακαδημαϊκή Χρήση
Σε περίπτωση χρησιμοποίησης οποιουδήποτε τμήματος των παρόντων ερευνητικών εργασιών σε φοιτητικές εργασίες, διδακτορικές διατριβές, ερευνητικές μελέτες ή οποιαδήποτε ακαδημαϊκή δημοσίευση, ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ πρέπει να αναφέρεται ρητώς η πηγή ως εξής:
Βιβλιογραφική Αναφορά: Κίμογλου, Δ. Γ. ( Ημερομηνία Δημοσίευσης ). [Τίτλος Άρθρου]. Kimoglou Editions.: