Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου και η Ψυχική Σφαίρα:
Dr. Δημήτριος Γ. Κίμογλου
Psychotherapist PGDip (Level 7) in Counseling Psychology
Certified in Neuroscience / Immuno-Oncology and Cancer Genomics & Precision Oncology
Harvard Medical School
Μια βιοχημική και ψυχοσωματική θεώρηση της αφανούς φλεγμονής
Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ) αποτελεί μία από τις πλέον διαδεδομένες λειτουργικές διαταραχές του γαστρεντερικού συστήματος, χωρίς εμφανή οργανική αιτία αλλά με έντονη συμπτωματολογία και σημαντικές επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής. Η κλινική του έκφραση συνδυάζει γαστρεντερικά, νευροενδοκρινικά και ψυχολογικά στοιχεία, καθιστώντας το ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα ψυχοσωματικής απορρύθμισης.
Η σύγχρονη ιατρική δεν θεωρεί πλέον το ΣΕΕ ένα απλό “νευρικό έντερο”. Οι πιο πρόσφατες έρευνες αναδεικνύουν τη συμμετοχή του εντερικού νευρικού συστήματος, της ανοσολογικής απόκρισης χαμηλού βαθμού, της εντερικής διαπερατότητας και των ψυχολογικών καταστάσεων, όπως το χρόνιο άγχος, το τραύμα και η κατάθλιψη, στη δημιουργία και διατήρηση του συνδρόμου.
Ο δεύτερος εγκέφαλος και η νευροβιοχημεία του εντέρου
Το έντερο διαθέτει ένα αυτόνομο και εξαιρετικά περίπλοκο νευρικό δίκτυο, γνωστό ως εντερικό νευρικό σύστημα (Enteric Nervous System – ENS). Περιλαμβάνει περισσότερους από 500 εκατομμύρια νευρώνες και λειτουργεί μερικώς ανεξάρτητα από το κεντρικό νευρικό σύστημα. Στο περιβάλλον αυτό παράγονται και δρουν νευροδιαβιβαστές που επηρεάζουν τόσο την κινητικότητα και την έκκριση όσο και την ψυχική διάθεση:
• Σεροτονίνη (5-HT): Περισσότερο από το 90% της σεροτονίνης του σώματος παράγεται στα εντεροχρωμαφινικά κύτταρα του βλεννογόνου. Διαταραχές στην πρόσληψη, μεταφορά ή ευαισθησία των υποδοχέων της συνδέονται τόσο με την καταθλιπτική διάθεση όσο και με τις διάρροιες ή τη δυσκοιλιότητα στο ΣΕΕ.
• Ουσία P και CGRP: Συμμετέχουν στη μετάδοση σημάτων πόνου και φλεγμονής και σχετίζονται με το εντερικό άλγος.
• CRH (Ορμόνη Απελευθέρωσης Κορτικοτροπίνης): Ενεργοποιείται σε συνθήκες άγχους και διεγείρει τόσο τον άξονα υποθαλάμου-υπόφυσης-επινεφριδίων όσο και τις εντερικές κινητικές αντιδράσεις, ενισχύοντας τις εξάρσεις του συνδρόμου.
Άξονας Εγκεφάλου – Εντέρου – Μικροβιώματος: Η αμφίδρομη διαταραχή
Το ΣΕΕ δεν μπορεί να ερμηνευθεί έξω από το πλαίσιο του άξονα εγκεφάλου–εντέρου–μικροβιώματος. Πρόκειται για έναν δυναμικό, βιοκατευθυνόμενο δίαυλο επικοινωνίας, στον οποίο η ψυχική επιβάρυνση (όπως η διαταραχή άγχους, η κατάθλιψη ή το μετατραυματικό στρες) μεταφράζεται σε εντερικές δυσλειτουργίες, μέσω νευροδιαβιβαστών, φλεγμονωδών μεσολαβητών και ορμονών του στρες.
Ταυτόχρονα, διαταραχές στο μικροβίωμα – όπως μειωμένη ποικιλομορφία ή αυξημένη παρουσία παθογόνων βακτηρίων – μπορούν να παράγουν λιποπολυσακχαρίτες (LPS), οι οποίοι διέρχονται στο κυκλοφορικό σύστημα προκαλώντας φλεγμονή χαμηλού βαθμού και συμβάλλοντας στη διαταραχή της διάθεσης και της νοητικής διαύγειας.
Ψυχολογικά τραύματα και παθοφυσιολογία
Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται τα τελευταία χρόνια στη συσχέτιση μεταξύ ψυχικού τραύματος και ΣΕΕ. Πρώιμες εμπειρίες παραμέλησης ή κακοποίησης φαίνεται να συνδέονται με υπεραντίδραση του άξονα HPA (υποθάλαμος-υπόφυση-επινεφρίδια), επίμονη υπερκορτιζολαιμία, και εντερική δυσβίωση. Αυτή η βιοχημική κατάσταση δημιουργεί ένα υπόβαθρο υπερευαισθησίας, τόσο σωματικής όσο και συναισθηματικής, με αποτέλεσμα ένα έντερο που “αντιδρά υπερβολικά” και έναν εγκέφαλο που “επεξεργάζεται εσφαλμένα” τα σήματα.
Θεραπευτική προσέγγιση: Συνδυαστική, όχι συμπτωματική
Η επιτυχής προσέγγιση του ΣΕΕ οφείλει να είναι ολιστική, βασισμένη σε:
• Διατροφική ανασυγκρότηση, με εξατομίκευση βάσει μικροβιακού προφίλ και ευαισθησιών.
• Ψυχοθεραπεία, κυρίως γνωσιακού τύπου, ή μέσω μεθόδων όπως η κλινική ύπνωση και η διαπροσωπική θεραπεία.
• Συμπληρωματικά ψυχοβιοτικά, τα οποία φαίνεται να επηρεάζουν τη διάθεση μέσω του μικροβιώματος (π.χ. Bifidobacterium longum 1714).
• Μείωση στρες με τεχνικές HRV biofeedback, αναπνοές vagus nerve stimulation.
Το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου αποτελεί καθρέφτη της ψυχικής κατάστασης του ατόμου και, παράλληλα, έναν βιολογικό μεταφραστή της ψυχολογικής πίεσης. Η σωματοποίηση μέσω του εντέρου δεν είναι αδυναμία, αλλά έκφραση μιας εσωτερικής ανισορροπίας. Η κατανόηση της ενδογενούς βιοχημίας του σώματος και η σύνδεσή της με τη συναισθηματική εμπειρία είναι το πρώτο βήμα για μια πιο ανθρώπινη και πιο αποτελεσματική ιατρική.
Επικοινωνία
Braventon AI Institute – Dr. Δημήτριος Γ. Κίμογλου
Κεντρικές Εγκαταστάσεις
🇬🇷 Ελλάδα – Κεντρικά Γραφεία & Ερευνητικό Κέντρο
Braventon AI Institute Greece
Βαλτετσίου 3, Αριδαία
Τ.Κ. 58400, Νομός Πέλλας, Ελλάδα
Επιστημονικός Διευθυντής: Dr. Δημήτριος Γ. Κίμογλου, Ψυχοθεραπευτής
🇬🇧 Ηνωμένο Βασίλειο – Διεθνής Έρευνα & Ανάπτυξη
Institute for Advanced Biomedical Research Dr DG Kimoglou LTD – IABR LIMITED
128 City Road
London, EC1V 2NX
United Kingdom
Legal Status: Private Company Limited by Shares (LTD)
Jurisdiction: England & Wales
Τηλεφωνική Εξυπηρέτηση
📞 24ωρη Υποστήριξη
- Κεντρική Γραμμή: 2381 200 177
- Θεσσαλονίκη: 231 1111 900
- Αθήνα: 210 300 1 777
🕒 Ώρες Λειτουργίας Γραφείων
- Δευτέρα – Παρασκευή: 9:30 – 21:00
- Σάββατο: 15:00 – 19:00
- Κυριακή: 16:00 – 19:00
Πνευματική Ιδιοκτησία & Νομική Προστασία
Braventon AI Institute – Dr. Δημήτριος Γ. Κίμογλου
⚖️ ΑΥΣΤΗΡΗ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗΣ
ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ ΑΥΣΤΗΡΩΣ η αντιγραφή, μετάδοση, αναπαραγωγή ή οποιαδήποτε μορφή εκμετάλλευσης των πρωτότυπων ιδεών, επιστημονικών μεθόδων, τεχνολογικών συστημάτων, αλγορίθμων και καινοτομιών του Dr. Δημήτριου Γ. Κίμογλου και του Braventon AI Institute.
🚫 ΑΠΑΓΟΡΕΥΜΕΝΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ
- Αντιγραφή περιεχομένου ή μεθόδων
- Μετάδοση σε τρίτους ή δημοσίευση
- Εμπορική εκμετάλλευση χωρίς άδεια
- Τροποποίηση ή δημιουργία παράγωγων έργων
⚖️ ΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
Προστασία σύμφωνα με:
- Νόμος 2121/1993 (Πνευματική Ιδιοκτησία)
- Νόμος 4481/2017 (Εμπορικά Σήματα)
- Ευρωπαϊκές Οδηγίες & Διεθνείς Συμβάσεις
© 2025 Dr. Δημήτριος Γ. Κίμογλου | Braventon AI Institute
Όλα τα δικαιώματα διατηρούνται – Κάθε παράβαση διώκεται νομικά